DIỄN ĐÀN SỐNG KHOẺ – Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP. Hồ Chí Minh khuyến cáo 6 dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm của bệnh sốt xuất huyết. Chuyên gia cũng lưu ý những dấu hiệu cảnh báo giai đoạn nguy hiểm của bệnh sốt xuất huyết ở trẻ cần đưa đến cơ sở y tế kịp thời.
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính, có thể gây thành dịch, do virus dengue gây ra. Ở Việt Nam, bệnh xảy ra quanh năm nhưng thường bùng phát thành dịch lớn vào mùa mưa, đặc biệt là vào các tháng 7 – 11.
Bệnh thường khởi phát đột ngột và diễn biến qua 3 giai đoạn: giai đoạn sốt, giai đoạn nguy hiểm và giai đoạn hồi phục.
Cần lưu ý giai đoạn sốt tương ứng với thể bệnh sốt xuất huyết Dengue thông thường, nếu đã chuyển qua giai đoạn nguy hiểm tức là đã chuyển qua mức độ của thể bệnh sốt xuất huyết có dấu hiệu cảnh báo và sốt xuất huyết Dengue nặng.
Phát hiện sớm bệnh và hiểu rõ những vấn đề lâm sàng trong từng giai đoạn của bệnh sẽ giúp chẩn đoán sớm, điều trị đúng và kịp thời, nhằm cứu sống người bệnh.
Dưới đây là 6 dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm của bệnh sốt xuất huyết mà Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP. Hồ Chí Minh khuyến cáo:
Dấu hiệu cảnh báo sốt xuất huyết đang ở mức nguy hiểm ở trẻ em
Chuyên gia khuyến cáo phụ huynh cần theo dõi sát diễn biến khi trẻ mắc sốt xuất huyết để đưa đến cơ sở y tế kịp thời
Vì biểu hiện lâm sàng không đặc hiệu, nên cần theo dõi sát sao, phát hiện sớm các dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm (shock) sớm, để nhanh chóng nhập viện, can thiệp sớm giảm nguy cơ tử vong.
Dấu hiệu cảnh báo là quá trình chuyển nặng/ nguy kịch, thường là ở giai đoạn sốt muộn (late febrile) hay còn gọi là giai đoạn hạ sốt.
Khi nhiệt độ giảm xuống bình thường (bệnh nhân hạ sốt/ hết sốt, nhiệt độ < 38 độ C), là thời điểm các dấu hiệu nặng xuất hiện, có thể nguy hiểm đến tính mạng, liên quan đến thoát mạch (dịch/plasma thấm ra khỏi lòng mạch);
Trẻ bị ứ dịch (ở các khoang cơ thể như khoang màng phổi gây tràn dịch màng phổi, tràn dịch màng tim, tràn dịch màng bụng,…), tình trạng suy hô hấp/ khó thở, chảy máu và suy giảm chức năng nhiều cơ quan trong cơ thể.
Các dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm cần chú ý: Bụng chướng, đau bụng; nôn (ít nhất 3 lần trong 24h): Nôn liên tục, dai dẳng; chảy máu mũi, niêm mạc miệng; nôn máu, phân máu; khó thở, mệt, kích thích, bồn chồn, li bì, da lạnh, ẩm
Nếu có những dấu hiệu dưới đây, trẻ mắc sốt xuất huyết phải vào viện điều trị gấp: Đau bụng, li bì/ kích thích và nôn liên tục;
Thay đổi đột ngột: Đang sốt cao, trẻ hạ thân nhiệt. Trẻ bắt đầu xuất hiện chảy máu (mũi, miệng, tiểu máu, phân máu) hoặc da niêm mạc xanh tái. Chân tay trẻ lạnh, ẩm. Đau bụng, ấn tức vùng bụng.
Một số chuyên gia khác thì cho hay, hai trường hợp có nguy cơ chuyển biến nặng là trẻ nhỏ và trẻ thừa cân, béo phì.
Với trẻ nhũ nhi, mắc sốt xuất huyết, diễn biến thường khá phức tạp và khó đoán do khả năng đánh giá huyết áp, triệu chứng khó nhận biết. Trẻ không nói được nên biểu hiện như đau mệt, mệt mỏi không xác định được.
Nhóm thừa cân, béo phì thường khó điều trị, nguy cơ chuyển biến nặng rất cao. Không riêng gì sốt xuất huyết, hầu hết người có thể trạng thừa cân, béo phì thường có khả năng chuyển nặng cao hơn khi mắc bệnh.