Nhằm nâng cao kiến thức về lịch sử, nhất là lịch sử địa phương, đồng thời tạo sân chơi bổ ích, sinh động cho học sinh ,trường THCS Cương Gián thuộc Huyện Nghi Xuân – Hà Tĩnh đã tổ chức Đoàn tham quan trải nghiệm hành trình về địa chỉ đỏ cho các em học sinh nhằm cho các em tham quan, học tập, trải nghiệm tại các di tích lịch sử trong và ngoài huyện.
Theo đó, các em được đưa đến học tập trải nghiệm tại một số di tích lịch sử trên địa bàn huyện Hương Khê trong đó có khu di tích lịch sử cấp quốc gia . địa điểm chứng tích tội ác chiến tranh tại trường cấp II Hương Phúc.
Chứng tích tội ác chiến tranh của đế quốc Mỹ tại trường cấp II Hương Phúc là một dấu ấn đau thương không chỉ của địa phương chúng ta, mà còn của cả dân tộc thời kỳ hai miền Nam – Bắc trực tiếp đương đầu với đế quốc Mỹ.
Năm 1965, do thất bại liên tiếp trên chiến trường miền nam, để lấy lại tinh thần cho binh lính Mỹ và Nguỵ quân Sài Gòn, đế quốc Mỹ quyết định đưa thêm quân viễn chinh vào Miền Nam và tiến hành ném bom phá hoại Miền Bắc nhằm ngăn chặn sự chi viện của nhân dân Miền Bắc cho Miền Nam.
Hương Trạch là xã tận cùng Miền Tây huyện Hương khê, nơi có Quốc lộ 15A, Đường Sắt Bắc – Nam, và đường mòn Hồ Chí Minh, là điểm giáp ranh tập kết hàng hoá, và là điểm dừng chân của các đơn vị bộ đội trước khi vào Nam chiến đấu. Xã Hương Trạch trở thành một trọng điểm đánh phá ác liệt của Không quân Mỹ.
Trường cấp II Hương Phúc được thành lập trong những ngày đầu chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ (01/09/1965), là trường học của con em 3 xã Hương Phúc – Hương Lĩnh và Hương Trạch, gồm 2 lớp 5 và một lớp 6, do Thầy Hồ Xuân Lâm làm hiệu trưởng. Nhà trường và lớp học nằm dưới những hào sâu nhằm tránh bom đạn Mỹ.
Lúc 16 giờ 30 phút ngày 09/02/1966, một tốp máy bay F4 của lực lượng không quân Mỹ đã ném 58 quả bom xuống vùng dân cư và trường học, trong đó 6 quả đã rơi trúng khu vực trường (2 quả rơi thẳng vào lớp 5A do thầy Thái Văn Nhậm đang giảng bài). Trong chốc lát, toàn bộ ngôi trường hai gian bị bom Mỹ phá huỷ hoàn toàn, lớp học trở thành hố bom sâu, các quả bom khác rơi trúng hầm trú ẩn. Sách vở, bàn ghế tan nát, nhiều học sinh bị bom Mỹ vùi lấp.
Sau khi tiếng bom dứt, lực lượng dân quân, bộ đội và nhân dân địa phương đào bới, tìm kiếm. Thật thương tâm có 33 học sinh tử nạn, 24 học sinh khác và thầy giáo Thái Văn Nhậm bị thương. Chiều ngày 10/2/1966, công việc tìm kiếm kết thúc, thi thể của 33 học sinh được chôn cất tại làng Tân Phúc, tên các học sinh được khắc lên bia mộ; nhà trường đã quyết định để tang các em học sinh trong 3 tháng. Biến đau thương thành hành động, Đảng bộ và nhân dân địa phương đã dựng lại trường để học sinh tiếp tục học tập.
Tin giặc Mỹ giết hại 33 học sinh Hương Phúc được truyền đi rất nhanh, gây nên sự phẫn nộ, sự đồng cảm của nhân dân trong cả nước và nhân dân tiến bộ trên toàn thế giới. Đế quốc Mỹ đã bất chấp đạo lý, dư luận, trắng trợn vi phạm nhân quyền và quyền trẻ em. Nhân dân cả nước đã dấy lên tháng hành động trả thù cho các em.
Chia sẻ về buổi học lịch sử ngoại khóa này, em Giang trường THCS Cương Gián háo hức thổ lộ : “Em rất thích thú những tiết học trải nghiệm như thế này. Tiết học như một chuyến tham quan nhưng cung cấp rất nhiều kiến thức bổ ích cho chúng em”. Thầy Khiêm hiệu trưởng trường THCS Cương Gián cho biết : Đây là hoạt động thường niên của nhà trường. Thông qua các tiết học trải nghiệm này sẽ giúp các em hiểu đầy đủ hơn về những đóng góp to lớn của đồng chí lãnh đạo, các anh hùng liệt sĩ, các Bà mẹ VNAH cho sự nghiệp cách mạng, sự nghiệp đấu tranh giành độc lập tự do, thống nhất đất nước. Hay thông qua các hiện vật trưng bày sẽ giúp các em liên hệ rõ hơn về những vấn đề – sự kiện trọng đại của dân tộc đã, đang diễn ra…
Cũng theo thầy Khiêm, hoạt động trải nghiệm ngoại khóa này đã góp phần giáo dục toàn diện học sinh, đồng thời, giúp gìn giữ và phát huy giá trị của di sản văn hóa truyền thống tốt đẹp.“Những buổi học tập trải nghiệm này đã mang lại cho học sinh những bài học sinh động, giúp các em hiểu sâu sắc hơn về lịch sử, văn hóa địa phương. Từ đó, khơi dậy niềm tự hào dân tộc, nỗ lực vươn lên trong học tập và lao động, góp phần xây dựng quê hương giàu đẹp”- thầy Khiêm chia sẻ thêm.
Qua thầy Khiêm , được biết, sau đợt tham quan, tìm hiểu các di tích lịch sử này bằng các câu hỏi do thầy cô đưa ra với nhiều dữ kiện gắn với lịch sử Việt Nam, các em viết bài thuyết trình về di tích đã tham quan. Em Giang cho biết, để có được bài thuyết trình có chất lượng, em và các bạn trong nhóm đã tìm đọc các tài liệu như sách, ảnh, bài báo… để có thêm nhiều thông tin. Sau khi hoàn thành, các em gửi thầy cô xem, góp ý để hoàn thiện bài thuyết trình. “Qua các chuyến đi học lịch sử ngoại khóa này, em được nghe rất nhiều câu chuyện xúc động về sự hy sinh, về tình đồng đội… của thế hệ cha ông. Từ đó, nhắc nhở em phải cố gắng hơn trong học tập, để sau này góp sức mình vào công cuộc xây dựng quê hương giàu đẹp, để không phụ công lao, công ơn của lớp người đi trước”- Giang xúc động thổ lộ suy nghĩ.
Có thể nói, việc tổ chức dạy- học Lịch sử tại các di tích lịch sử như cách mà các trường học cùng các tổ chức Đoàn cơ sở xã, thị trấn ở huyện Nghi Lộc tổ chức đã góp phần nâng cao chất lượng môn học. Qua đó góp phần tuyên truyền, giáo dục truyền thống, lòng tự hào dân tộc, bản lĩnh, ý thức vươn lên trong cuộc sống cho thế hệ trẻ hôm nay.